27 sierpnia

Wszystko gra. Co tu jest grane? Co słychać? - Muzyczna trylogia


Trzy niezwykłe książki o muzyce, trzy próby przełożenia dźwięku i harmonii na język liter i obrazu, w efekcie dwa popularnonaukowe majstersztyki i jedna po prostu dobra pozycja. Łączy je autorka tekstu - Anna Czerwińska-Rydel i świetna, nowatorska forma graficzna.

Rozpocznijmy więc wielką muzyczną przygodę...
„Wszystko gra!” Anna Czerwińska-Rydel, Marta Ignerska

„Wszystko gra!”

Chaos, nieuporządkowanie, istna kakofonia, ciągłe kłótnie, przekomarzania. Każdy czuje się najważniejszy, niektórzy zbyt łatwo się obrażają. Jak to artyści. Nagle wkracza on, wykonuje nieczytelne dla laika ruchy, ale oni wiedzą, co mają robić. Każdy z osobna i wszyscy razem. W harmonii. Zaczyna się koncert.
„Wszystko gra!” Anna Czerwińska-Rydel, Marta Ignerska


Historię współtworzą niesamowite ilustracje Marty Ignerskiej w zależności od temperamentu, cech instrumentu nawiązujące do różnych stylistyk. Puzon i kontrabas przywołują od razu skojarzenia z klubem jazzowym z lat 30. Trochę diabelski fagot również preferuje ciemne, mroczne piwnice. Z dystansem, humorem bawią się muzyką, improwizują, choć kontrabas twardo stoi na ziemi. 

Co innego trąbka - funkcjonalna, skupiona na realizacji zadania, odpowiedzialna. Wszystko w niej jest celowe, każda jej cecha, nawet to, że błyszczy w słońcu. Ma być widoczna, ma ostrzegać. Nie dziwi również antyczna stylizacja flecisty - flet to przecież starożytny instrument pasterzy i bogów. Podobnie myśliwy z rogiem na polowaniu. Rytm stanowi podstawowy budulec muzyki o korzeniach afrykańskich - tak też kojarzy się perkusista rządzący kotłami. Gra na instrumentach perkusyjnych wymaga dużej krzepy i wyczerpuje fizycznie - nawet 6-latek zauważył, że znalazło to swoje odbicie na ilustracji. I tak dalej.
„Wszystko gra!” Anna Czerwińska-Rydel, Marta Ignerska

„Wszystko gra!” Anna Czerwińska-Rydel, Marta Ignerska

Dźwięk przedstawiono za pomocą wyrazistych, wręcz fluorescencyjnych kolorów - różowego i pomarańczowego. Grubość, rodzaj kreski oddaje jego siłę i natężenie. Od wielkiego, głębokiego, wypełniającego niemal całą stronę dudnienia kotłów, poprzez subtelne, świdrujące, cienkie dźwięki skrzypiec po ciszę obrażonych altówek. 

Lekturę zacznijcie koniecznie od wyklejki i dopiero na niej zakończcie. Skrywa się tam publiczność i jej emocje - te przed koncertem i euforia tuż po nim (choć nie na każdego podziałała magia muzyki klasycznej).
„Wszystko gra!” Anna Czerwińska-Rydel, Marta Ignerska

„Wszystko gra!” zasłużenie otrzymało najważniejszą nagrodę przyznawaną książkom dziecięcym - I miejsce Bologna Ragazzi Award w kategorii „Non Fiction”, a także nominację do nagrody Deutscher Jugendliteraturpreis 2014, książka została również wpisana na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej oraz na Honorową Listę IBBY.


„Co tu jest grane?” Anna Czerwińska-Rydel, Katarzyna Bogucka

„Co tu jest grane?”

Orkiestra symfoniczna nie ma już dla nas tajemnic, wiemy, kto jaką pełni funkcję, poznaliśmy istotę harmonii i wpływu muzyki na emocje widowni. Czas przyjrzeć się formie.

„Co tu jest grane?” Anna Czerwińska-Rydel, Katarzyna Bogucka
W tym celu Anna Czerwińska-Rydel wraz z ilustratorką Katarzyną Bogucką zabierają czytelnika do muzycznej cukierni, w której możemy skosztować między innymi drożdżowej fugi, pleśniaka sonatowego, ronda tortowego. Analogie pomiędzy tworzeniem dzieła muzycznego a pieczeniem ciasta, podobieństwa w strukturze, a nawet w cechach składników pozwalają łatwiej zrozumieć i zapamiętać budowę poszczególnych form. Pączki to nic innego jak etiudy i kaprysy, drobne pralinki przypominają preludia. Magia synestezji, przenikanie się zmysłów - słuchu, wzroku, smaku oddaje piękno i głębię sztuki, która działa na człowieka całościowo.
„Co tu jest grane?” Anna Czerwińska-Rydel, Katarzyna Bogucka

Na zmysł wzroku działają świetne ilustracje, nawiązujące do stylistyki lat 50. Dowcipne (zwróćcie uwagę na sklep znajdujący się pomiędzy cukiernią a warzywniakiem 😋😏), smakowite, pełne hedonistycznej radości z pochłaniania miliona muzycznych kalorii.
„Co tu jest grane?” Anna Czerwińska-Rydel, Katarzyna Bogucka

„Co tu jest grane?” Anna Czerwińska-Rydel, Katarzyna Bogucka

Warto skorzystać również z podpowiedzi autorki, otworzyć się na polecane w tekście dźwięki - przykłady omawianych form muzycznych. Fuga Bacha wysłuchana w towarzystwie świeżej, pachnącej, jeszcze ciepłej chałki - brzmi niezwykle kusząco.



„Co słychać?” Anna Czerwińska-Rydel, Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska

„Co słychać?”

Muzyka skrywa się nie tylko w salach koncertowych, możemy odnaleźć ją wszędzie, we wszystkich naszych codziennych czynnościach.

Właśnie w ten sposób poprzez odniesienie do zwykłych, powtarzalnych rytuałów rodziny Allegrich autorka przystępnie tłumaczy trudne muzyczne terminy pochodzące z języka włoskiego. Podczas obiadu poznajemy muzyczne tempa jedzenia państwa Allegrich (od lento po allegro). Dyskusja o planach wakacyjnych to okazja do pokazania pojęć związanych z dynamiką (głośnością). Wieczór - tu ważna jest artykulacja, czyli sposób wydobycia dźwięku. Con amore kończy dzień.
„Co słychać?” Anna Czerwińska-Rydel, Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska

„Co słychać?” Anna Czerwińska-Rydel, Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska


„Co słychać?” Anna Czerwińska-Rydel, Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska

Przyznam szczerze, że ostatnia część nie ujęła mnie tak bardzo jak dwie poprzednie. Nie zawsze bezpośrednio z tekstu wynikało znaczenie terminu (7-latek czasami się gubił), na szczęście na końcu znajduje się wyczerpujący słowniczek. Ale przede wszystkim  brakowało w niej emocji. To po prostu rzetelna, dość nowatorska w formie pozycja stricte edukacyjna ułatwiająca dzieciom zapamiętanie  tych wszystkich skomplikowanych nazw, które nawet nie wiadomo jak poprawnie wymówić (po lekturze nikt nie będzie już miał z tym kłopotu). Rysunki Moniki Hanulak i grafika Małgorzaty Gurowskiej - choć ciekawe i intrygujące - także wypadają trochę blado przy pełnych pasji ilustracjach Marty Ignerskiej i Katarzyny Boguckiej. Z drugiej strony wyraziste postaci skoncentrowane na jednej czynności zgodnie z zasadami mnemotechnicznymi pozwalają na lepsze zakotwiczenie omawianych pojęć w pamięci. Coś za coś.


„Wszystko gra” i „Co tu jest grane" to pozycje obowiązkowe w biblioteczce młodego melomana.
„Co słychać” przyda się każdemu dziecku, które myśli poważnie o tworzeniu muzyki.

WSZYSTKO GRA
Tekst: Anna Czerwińska-Rydel
Ilustracje: Marta Ignerska
Wydawnictwo: Wytwórnia
Data wydania: 2011
Oprawa: twarda
Liczba stron: 36
Format/forma: maksi
Rekomendowany wiek:
5+

CO TU JEST GRANE?
Tekst: Anna Czerwińska-Rydel
Ilustracje: Katarzyna Bogucka
Wydawnictwo: Wytwórnia
Data wydania: 2012
Oprawa: twarda
Liczba stron: 36
Format/forma: maksi
Rekomendowany wiek:
5+

CO SŁYCHAĆ?
Tekst: Anna Czerwińska-Rydel

Ilustracje: Monika Hanulak (rysunki), Małgorzata Gurowska (grafika)
Wydawnictwo: Wytwórnia
Data wydania: 2015
Oprawa: twarda
Liczba stron: 52
Format/forma: maksi
Rekomendowany wiek:
5+




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Copyright © 2017 Mamobab czyta